Hoe de band tussen Lewis Hamilton en Fred Vasseur werd gesmeed

Twintig jaar geleden was Ferrari’s nieuwste Formule 1-superster nog slechts een veelbelovend talent met aanzienlijke steun van McLaren. Lewis Hamilton stond nog aan het begin van zijn carrière en had in 2003 in zijn tweede jaar met Manor Motorsport het Britse Formule Renault-kampioenschap gewonnen. Manor besloot daarop om over te stappen naar de F3 Euro Series. De jonge rijder uit Stevenage maakte eveneens de overstap.

Maar die stap verliep niet zoals beide partijen hadden gehoopt. Hamilton won slechts één race en eindigde op een teleurstellende vijfde plaats in het kampioenschap. Hij had het gevoel dat het team hem de schuld gaf van de tegenvallende resultaten. Manor had echter ook moeite met de overstap naar de voor hen onbekende Kumho-banden, nadat ze jarenlang op Avon-banden in het Britse F3 hadden gereden. Tijdens de wintertests werd een ideale afstelling gevonden die enkel in koude omstandigheden werkte, en het beperkte aantal testdagen hielp geen van beide partijen.

Breuk tussen Hamilton en McLaren

Dit mindere jaar had twee consequenties – één tijdelijk, de ander definitief. Terwijl Hamilton zijn laatste races in dienst van Manor reed – met twee totaal verschillende weekenden in de Grand Prix van Macau en de Superprix van Bahrein in 2004 – werd hij ook door McLaren aan de kant gezet. Zijn startpositie in Bahrein was zo teleurstellend dat zijn vader Anthony, destijds nog zijn manager, besloot om al tijdens het weekend naar huis te vliegen en een nieuwe sponsor te zoeken. Maar Hamilton, die in Macau vanaf pole-position was gecrasht, maakte een legendarische comeback en won in Bahrein. McLaren, dat hem nog altijd in de gaten hield, stond direct weer voor de deur en hernieuwde de samenwerking alsnog.

Samen stippelden ze een plan uit voor 2005 en kwamen uiteindelijk uit bij ASM, het team waarmee Jamie Green net een dominante titel in de F3 Euro Series had behaald. McLaren legde de lat voor Hamilton hoog en nam enkel genoegen met totale dominantie. Aanvankelijk had de jonge Brit zelf de voorkeur om direct de overstap naar GP2 te maken, wat toen de vervanger werd van de verouderde Formule 3000. Dit verschil in inzicht leidde eerder in het jaar tot hun korte breuk.

ASM was het beginpunt van Vasseurs autosportimperium, dat later werd omgedoopt tot ART Grand Prix en via Spark Racing Technology, het bedrijf dat hij oprichtte, chassis zou leveren voor onder andere de Formule E en Extreme E. “Ik heb een geweldige relatie met Fred,” zei Hamilton kort nadat zijn overstap naar Ferrari bekend werd. “We hadden veel succes in F3 en GP2 – dat was echt de basis van onze relatie. We hebben altijd contact gehouden. Ik dacht toen al dat hij een geweldige teambaas zou worden en naar de Formule 1 zou gaan, maar destijds was hij daar nog niet in geïnteresseerd. Het stond in de sterren geschreven. Dit [de overstap naar Ferrari] zou echt niet zijn gebeurd zonder hem.”

De eerste samenwerking met Vasseur

Lewis Hamilton viert feest met teambaas Fred Vasseur.

Vasseur was de teambaas van Hamilton toen hij zijn Formule 3- en GP2-titels veroverde voordat hij in 2007 zijn F1-debuut maakte. Tijdens de recente F1-finale in Abu Dhabi zei Vasseur dat hij zich de beginjaren met Hamilton nog goed herinnert. “Hij was toen al zo,” zei hij, “altijd bezig met de kleinste details.”

Maar in de winter van 2004-2005 waren het juist ASM en Vasseur die hun jonge coureur op die details wezen. Volgens Guillaume Capietto, destijds ASM’s hoofdingenieur in de Formule 3 en tegenwoordig technisch directeur van Prema Racing, had Hamilton nog veel te leren. “Hij was absoluut een ongelooflijk getalenteerde rijder,” herinnert Capietto zich in gesprek met Motorsport.com. “Maar aanvankelijk nog wat ruw qua rijstijl. Hij remde niet perfect, had weinig techniek en nam geen duidelijke referentiepunten bij het remmen. Hij deed veel op gevoel. In de winter hebben we daar hard aan gewerkt.”

McLaren wilde zogezegd dat Hamilton de F3 Euro Series in 2005 zou domineren. Capietto denkt dat ASM’s gestructureerde aanpak en de krachtige Mercedes-motoren – die duidelijk beter waren dan de tegenvallende Opel-motoren van de concurrentie – cruciale factoren waren. De resultaten spraken voor zich: Hamilton pakte de titel met vier races te gaan, met vijftien zeges in twintig races (het hadden er zestien kunnen zijn, ware het niet dat hij in Spa werd gediskwalificeerd vanwege verkeerde afmetingen van de diffuser, veroorzaakt door de kerbs en ‘bottomen’ in Eau Rouge). Ook toen werd hij al geroemd om zijn bandenmanagement. “Gedurende het jaar veranderde hij nauwelijks”, herinnert Capietto zich. “Hij was gefocust op het winnen van races. Zelfs nadat de titel binnen was, bleef hij gemotiveerd. Wanneer hij niet won of geen pole pakte, was hij niet blij.”

De opmars naar de Formule 1

Engineer Capietto (links) speelde een doorslaggevende rol in de opmars van Hamilton.

“Toen hij bij ons in F3 zat, sprak hij over de Formule 1 als een droom, zonder een concreet plan,” zegt Capietto. “Maar in GP2 begon hij er echt serieus voor te gaan.” In 2006 promoveerde Hamilton naar GP2, wederom met ART. Capietto speelde een sleutelrol in zijn team, mede omdat zijn collega Steeve Marcel vanwege ziekte moest afhaken. McLaren had Hamilton duidelijk gemaakt: alleen als hij de GP2-titel in zijn debuutseizoen zou winnen, zou hij in aanmerking komen om in 2007 naast Fernando Alonso te rijden.

De start in GP2 verliep moeizaam. Hamilton had op de helft van de circuits nooit eerder gereden en kampte met matige starts – iets wat later in zijn F1-carrière ook af en toe een zwakke plek bleek. Pas in de vijfde race, op de Nürburgring, boekte hij zijn eerste zege. Vanaf dat moment won hij vijf van de volgende zeven races, wat leidde tot speculaties over onreglementaire technische innovaties bij ART. Toen deze dominantie abrupt stopte, wezen tegenstanders naar een mogelijk illegale demper, al werd dit nooit bewezen. Waarschijnlijker was een mislukte experimentele bandendrukstrategie.

Tegelijkertijd nam de druk op Hamilton toe. Toen hij na zijn thuisoverwinning op Silverstone comfortabel aan de leiding ging in het GP2-kampioenschap, kwam de Formule 1-droom echt dichtbij. Vasseur en McLaren probeerden hem te ondersteunen, maar uiteindelijk moest Hamilton zelf omgaan met de spanning en torenhoge druk. Zijn legendarische inhaalactie op Nelson Piquet Jr. bij Maggotts in Silverstone was een kantelpunt. Maar misschien nog indrukwekkender was zijn comeback in de sprintrace in Istanbul, waarin hij na een vroege spin alsnog als tweede finishte. “Hij nam het heft in eigen handen,” zegt Capietto. “Hij reed twee uitstekende laatste races in Monza, toen de druk maximaal was.”

Een nieuw hoofdstuk met Ferrari

McLaren zag het al vroeg zitten in Lewis Hamilton. Ondanks een korte breuk werd het een succesvolle samenwerking in de Formule 1.

De rest is geschiedenis: Hamilton won in 2008 zijn eerste F1-wereldtitel met McLaren, voordat hij in 2013 naar Mercedes vertrok en daar zes titels aan zijn palmares toevoegde. Nu, na 356 F1-starts, 105 overwinningen en 104 pole-positions, is de dynamiek met Vasseur veranderd.

Vasseur erkent dat Hamiltons ervaring in 2025 een enorme troef voor Ferrari zal zijn. “Het is altijd belangrijk om mensen van andere teams binnen te halen, met een andere cultuur,” zei hij op Hamiltons laatste racedag voor Mercedes. “Ik ben ervan overtuigd dat Lewis met zijn ervaring en achttien jaar in de Formule 1 een echte impuls zal geven. Het zal een stimulans zijn om overal een beetje beter te worden.”